We herkennen het allemaal wel, en misschien behoor jij wel tot de vrouwen die zeggen: “In mijn studententijd had ik grootste carrière plannen, maar nu ik kinderen heb vind ik deze plannen helemaal niet meer zo belangrijk. Ik haal voldoening uit andere zaken dan mijn baan.” Mannen hoor je dit niet zo vaak zeggen, en als ze het zouden doen zou het op zijn minst als ‘raar’ worden bestempeld. Wat is hier aan de hand?
Anna Fels, schrijver van het boek ‘Vrouwen en ambities: nieuwe keuzes hardnekkige taboes’ vat het samen in het volgende citaat van Virginia Woolf:
“Zelfs als er officieel geen beletselen zijn heeft de vrouw, zo meen ik, nog steeds te kampen met allerlei schimmen en obstakels die haar de weg versperren. Het is naar mijn mening van groot belang om die obstakels te onderkennen en erover te praten; want alleen dan kunnen de werkzaamheden eerlijk worden verdeeld, de problemen worden opgelost.”
Fels maakt in haar boek duidelijk wat een enorme evolutie onze samenleving heeft ondergaan in de afgelopen decennia. Vrouwen hebben gelijke rechten verworven in wetgeving, de politiek en het onderwijs. Anticonceptie deed zijn intrede waardoor vrouwen voor het eerst zeggenschap kregen over of, wanneer en hoeveel kinderen zij wilden. Daarnaast is de gemiddelde levensverwachting van vrouwen bijna verdubbeld.
Je zou zelfs kunnen zeggen dat er een stille revolutie gaande is, een trend die overal in de Westerse wereld is waar te nemen: jonge vrouwen zijn hoger opgeleid dan hun mannelijke leeftijdsgenoten. 60% van de afgestudeerden aan universiteiten zijn vrouw. En daarmee zouden alle obstakels voor vrouwen om hun ambities te vervullen moeten zijn verdwenen.
Of toch niet? Had Virginia Woolf gelijk toen ze het begin 20e eeuw had over schimmen en obstakels. Want ondanks dat vrouwen -op papier- al hun ambities waar kunnen maken, heeft de VS nog nooit een vrouwelijke President gehad en Nederland nog nooit een vrouwelijke premier. In Nederland is bijvoorbeeld ook maar 7% van de leden van Raden van Bestuur vrouw. En terwijl je hier eventueel nog zou kunnen spreken van een andere generatie vrouwen en dus van enig vertragend effect, is het ook een feit dat Nederlandse vrouwen hun ambities vaak drastisch aan de kant zetten, zeker als je kijkt naar hun meisjesdromen.
Meisjesdromen en jongensdromen blijken uit door Fels’ geciteerd onderzoek namelijk helemaal niet zo veel van elkaar te verschillen. Maar gaandeweg worden jongens eerder gestimuleerd in deze ambities, terwijl vrouwen veel minder ondersteuning en geloof in hun kunnen krijgen van ouders en leraren.Volgens Fels verliezen vrouwen daardoor het vertrouwen dat ze hun doelen kunnen behalen, en maakt het plaats voor een streven naar vormen van sociale waardering die wel binnen hun bereik liggen.
Veel vrouwen passen hun eerder geformuleerde ambities aan, of zetten ze opzij op het moment dat ze kinderen krijgen. Tot die tijd hebben meisjes en vrouwen al te maken met een gebrek aan bevestiging, als ze kinderen krijgen heeft de omgeving ineens allerlei verwachtingen en wordt er van haar verlangt dat ze haar ambities intoomt om vooral een goede moeder en echtgenoot te kunnen zijn. Vrouwen die dat doen oogsten een enorme (sociale) waardering.
Volgens Fels zitten vrouwen daardoor ingeklemd tussen een traditionele cultuur en een in snel tempo opkomende nieuwe cultuur. Wat nu? Wat kunnen vrouwen doen? Fels geeft de door Woolf genoemde obstakels aan, maar biedt geen kant-en-klare oplossingen. Wel biedt haar boek een startpunt voor het benoemen van de schimmen en obstakels … om ze te onderkennen en erover te praten.
Wat denk jij hebben vrouwen nog steeds te kampen met obstakels bij het waarmaken van hun ambities? Reageer!
Ik denk het wel ja. Ik heb zelf ondervonden dat je tijdens je zwangerschap tot vervelens toe moet uitleggen aand e mensen dat je het nog allemaal zal aankunnen en dat er niets zal veranderen. Men gaat er precies automatisch van uit dat je als vrouw, eens je aan kinderen begint, helemaal niets anders meer kan. Na een paar jaar normaliseert de situatie zich wel weer wat maar ik heb toch nog niemand weten twijfelen aan de inzet van mijn man op het moment dat hij dreigde vader te worden.
Nu naarstig op zoek naar de LIKE button 😉
Zijn het wel (nog) “meisjes” dromen die we als vrouw opgeven?
Welke zijn onze meisjesdromen en waarvan dromen meisjes nu?
Dromen meisjes ervan presidente, ceo, brandweervrouw, politieagente, onderzoekster, uitvindster, rockster, journaliste, …te worden?
Of worden zij van jongsaf aan zo ondergedompeld in een roze wereld van mooie en brave prinsessen die smachtend wachten op de bevrijding door de prins op het witte paard, minstens op de belangrijkste zelfverwezenlijking door het moederschap?
Hoe doen we het zelf met onze eigen dochters?
Wijzen we hen op de eenzijdigheid van dit verhaal, op de financiële risico’s die eraan verbonden zijn, op hun bredere maatschappelijke verantwoordelijkheden?
Leren we onze jongens dat ouderschap en zorg in het algemeen als gezamenlijke taken geen theorieën zijn uitgevonden door en voor anderen maar een dagdagelijkse oefening die inhoudt dat je agenda’s aanpast, pampers ververst, zorgt voor dagdagelijkse maaltijden, wasmachine op wasmachine doet draaien?
Zijn onze zonen bereid te kiezen voor een leven met een “gelijkwaardige” partner en hun aandeel in de zorgtaken op te nemen of zoeken zij liever een mooie roze prinses?
Zijn onze dochters bereid hun maatschappelijke verantwoordelijkheden op te nemen of willen zij liever in alle rust met gelijkgezinden klagen over de eenzaamheid van het moederschap en huishoudelijke taken, tussen een uurtje yoga, de kapper en het schoolfeest?
Sandra,
Daar heb je een punt. Stiekem zou ik graag mijn zonen willen wijs maken dat de roze prinsessen ontzettende ettertjes zijn maar waarschijnlijk is het beter zelf het alternatief te tonen en ze nu al de was te laten doen. 🙂
Heel herkenbaar. Ik heb geen kinderen, maar sinds mijn studie ook nog niet echt de bevestiging van mijn kunnen op mijn vakgebied (communicatie) gekregen. Daarom doe ik freelance-drachten via uitzendbureau’s en bekenden, vrijwilligerswerk en blog ik. Zo kan ik toch mijn ‘meisjesdromen’ en ambities van toen ik studeerde realiseren. Ook denk ik er al jaren over om zzp-er te worden.